Çavdar ve yulaf dağlık yörelerimizde yetiştirilir. Bunların taneleri buğdaya göre daha koyudur. Çavdar, en koyu renkli olan ve en çok çözünür lif içeren tahıllardan biridir. Çavdar ve yulaf taneleri değirmenlerde öğütülerek un elde edilir. Tanenin kepek kısmı ayrılmadığından, B vitaminleri ve mineraller yönünden zengindir. Ancak, kepeğin çok olması ekmeğin kabarma yeteceğini azalttığından, iç kısmı pişmemiş gibi görünebilir. Nem oranı da fazla olduğundan çabuk küflenebilir.
Piyasada satılan çavdar ve yulaf ekmekleri genellikle üçte iki çavdar veya yulaf unu katılarak yapılır. Böylece ekmekte kepek biraz azaltışmış ve kabarma daha iyi sağlanmış olur. Bu ekmekler özellikle kabızlıktan yakınanlar ve çabuk acıkanlar için faydalıdır. Ayrıca şeker hastalarına, kan şekerini hızlı yükseltmediği ve hızlı düşürmediği için önerilir. Yine kan kolesterol seviyesi yüksek olanlar için de uygundur.
Yine lif içeriği sayesinde bağırsak dostu olduğunu ve sindirimi iyileştirdiğini de söylemek mümkün. İyi bir Niasin (B3) vitamini kaynağı olması sebebiyle diyabet, hipertiroidizm ve sporcularda tercih edilebilir.
1 dilim çavdar ekmeği yaklaşık 68 kaloridir. Yaklaşık olarak 2.7 gram protein, 1.1 gram yağ , 15.5 gram karbonhidrat ve 1.9 gram lif içerir.
Kilo vermek istiyorsanız beslenmenizde çavdar/yulaf ekmek ile birlikte aynı öğünde pilav makarna tüketmediğinizden emin olmalısınız. İki grup da karbonhidrat içeriyor. Salatalarınızın yanına daha doyurucu bir öğün olması için ekleyebilir, ekmek krep kek tariflerinizde buğday unu yerine çavdar unu tercih edebilirsiniz.
Neden tam tahıldan veya çavdardan bahsediyoruz ? Beyaz ekmeği kötülüyoruz ? Kısa bir bilgilendirme yapıp yazımı desteklemek istiyorum;
Beyaz ekmek veya rafine edilmiş undan yapılan ekmekler vücutta beyaz şeker gibi metabolize oluyor. Tahılların işlenmesi; vitamin, mineral, lif ve sağlığa faydalı fitokimyasallarda yüksek oranlarda kayıplar oluşmasına neden olur.
Sağlıcakla Kalın...
